Wybierz język

Nawigacja

O PROJEKCIE
Audiowalki Centropy zabiorą Cię w podróż przez żydowską historię Europy Środkowej i Wschodniej. Skorzystaj z naszych multimedialnych map, zapoznaj się ze zdjęciami rodzinnymi, materiałami archiwalnymi i osobistymi historiami 21 Żydów ocalałych z Holokaustu, aby uzyskać unikalny wgląd w bogate dziedzictwo żydowskie Europy i odkryć miejsca związane z życiem żydowskim w miastach Mołdawii, Ukrainy, Białorusi i Litwy.

1. Rynek

Element 340
Rynek, Tarnów
00:00
00:00
  • 00:00

Znajdujemy się w samym centrum Tarnowa. Rynek tarnowski był świadkiem wielowiekowej egzystencji społeczności żydowskich w mieście, jak ich Zagłady w trakcie drugiej wojny światowej. Naszą uwagę przykuwa renesansowy ratusz, będący w dawnych czasach siedzibą władz miasta. Obecnie jest to oddział Muzeum Okręgowego w Tarnowie, które dodatkowo w kamienicach pod numerami 21 oraz 22, gromadzi szereg zbiorów związanych z Żydami tarnowskimi. Wschodnia część rynku to domy, które znajdowały się w obszarze zamieszkiwanym w przeważającej części przez Żydów, którym do XVIII nakazano ograniczenie osadnictwa w mieście do tego właśnie obszaru. Trudna sytuacja gospodarcza Tarnowa wymogła na właścicielach miasta zmianę w polityce względem społeczności żydowskiej i tym samym w XVIII wieku, celem zachęcenia ich do osiedlania się w mieście, zaczęto znosić obostrzenia. Od tego czasu zaczęli się osiedlać również w innych częściach miasta.

Oto jak Gizela Fudem opisuje międzywojenny Tarnów, w którym się wychowała:

W pobliżu rynku znajdowała się prawdziwa żydowska dzielnica. Był targ rybny, gdzie mieszkali moi krewni, a tam byli tylko Żydzi. Ale nie było zbyt wielu Żydów w okolicy, gdzie była moja szkoła handlowa – na ul. Matejki i gdzie mieszkała ta moja koleżanka, która później pozwoliła mi się u siebie zatrzymać – na ul. Parkowej. Był to teren Ogrodu Strzeleckiego i tam było seminarium duchowne. W tej okolicy mieszkało mniej Żydów. Ale na głównej ulicy, która przechodziła przez ten obszar – Krakowskiej, tam było kilka sklepów żydowskich.

Przeczytaj więcej